Школа з'яўляецца важнейшым сацыяльным інстытутам, з якім сям'я ўзаемадзейнічае на працягу ўсяго навучання дзіцяці. Эфектыўнасць адукацыі і выхавання дзіцяці шмат у чым залежыць ад таго, наколькі цесная гэтая сувязь. Патрабаванні сучаснай рэальнасці стымулююць педагогаў авалодваць найноўшымі педагагічнымі тэхналогіямі для выкарыстання іх у сваёй працы, шукаць эфектыўныя формы ўзаемадзеяння з бацькамі. Супрацоўніцтва сям'і і школы ў інтарэсах дзіцяці можа быць паспяховым толькі ў тым выпадку, калі яны стануць саюзнікамі, што дасць магчымасць ім лепш даведацца пра дзіця, улічваць яго індывідуальныя асаблівасці пры развіцці яго здольнасцей, сфарміраваць жыццёвыя арыенціры і каштоўнасныя прыярытэты.
Практыка паказвае, што не ўсе бацькі маюць дастатковы ўзровень ведаў і ўменняў у галіне выхавання і маюць цяжкасці ў развіцці і выхаванні дзіцяці, устанаўленні кантактаў з дзецьмі. Бацькі не валодаюць у дастатковай меры ведамі ўзроставых і індывідуальных асаблівасцей развіцця дзіцяці, часта ажыццяўляюць выхаванне інтуітыўна, што, як правіла, не прыносіць пазітыўных вынікаў. Не заўсёды бацькі разумеюць сваё дзіця. Бацькі могуць слухаць, але не чуць дзіця, што прыводзіць да складанасцяў ва ўзаемаадносінах. У такіх сем'ях часта няма трывалых міжасобасных сувязяў паміж бацькамі і дзецьмі і, як следства, "аўтарытэтам" становіцца вонкавае, часцяком негатыўнае асяроддзе, што прыводзіць да "выхаду" дзіцяці з-пад уплыву сям'і.
Педагогам, педагогам-псіхолагам, сацыяльным педагогам важна ўстанавіць партнёрскія адносіны з сям'ёй кожнага выхаванца, стварыць атмасферу ўзаемападтрымкі і агульнасці інтарэсаў. На сучасным этапе развіцця сувязным звяном паміж школай і сям'ёй з'яўляюцца спецыялісты сацыяльна-педагагічнай і псіхалагічнай службы. Менавіта ад іх працы залежыць тое, наколькі сем'і разумеюць палітыку, якая праводзіцца школай у адносінах да выхавання, навучання дзяцей, удзельнічаюць у яе рэалізацыі. Пры гэтым сям'я павінна разглядацца як галоўны заказчык і саюзнік у выхаванні дзяцей, а аб'яднанне намаганняў педагогаў і бацькоў створыць спрыяльныя ўмовы для развіцця дзіцяці.
Мэта Бацькоўскага ўніверсітэта – павышэнне педагагічнай і псіхалагічнай культуры бацькоў, фарміраванне адказнага, пазітыўнага бацькоўства. Універсітэт педагагічных ведаў для бацькоў павінен садзейнічаць устанаўленню кантактаў бацькоў са школай, узаемадзеянню бацькоў і педагогаў у выхаванні, развіцці і сацыялізацыі дзіцяці.
Асноўныя задачы Бацькоўскага ўніверсітэта:
фарміраванне каштоўнасна-сэнсавых асноў бацькоўства; актуалізацыя пачуцця адказнасці за выкананне бацькоўскіх функцый;
фарміраванне і развіццё псіхолага-педагагічных кампетэнцый бацькоў у галіне сямейнага выхавання (фарміраванне ведаў аб сямейнай псіхалогіі, дзіцяча-бацькоўскіх адносінах, узроставых асаблівасцях дзяцей, фарміраванне гарманічных сямейных адносін, навыкаў канструктыўнага ўзаемадзеяння з дзецьмі і інш.), садзейнічанне развіццю навыкаў самаадукацыі бацькоў;
забеспячэнне мэтанакіраванай работы па прафілактыцы сямейнага няшчасця і сацыяльнага сіроцтва, зніжэнне рызыкі канфліктных сітуацый і крызісных станаў, узнікнення цяжкасцей у сямейным выхаванні, аказанне своечасовай псіхолага-педагагічнай і інфармацыйнай дапамогі сем'ям, якія трапілі ў цяжкую жыццёвую сітуацыю;
арганізацыя эфектыўнага супрацоўніцтва і партнёрства бацькоў навучэнцаў і ўстановы адукацыі і г.д.
Мэтавая група - бацькі (законныя прадстаўнікі) навучэнцаў.
Напрамкі працы Бацькоўскага ўніверсітэта:
I. Арганізацыйнае:
фарміраванне вочнай і дыстанцыйнай форм навучання ў Бацькоўскім універсітэце;
разработка «Интернет-сайта родительского университета»;
создание в популярных социальных сетях («ВКонтакте», «Одноклассники», «Facebook») Интернет-ресурсов для размещения информации о деятельности Родительского университета (анонс предстоящих встреч, новости о прошедших встречах, материалы образовательного характера для родителей и т.д.).
II. Информационно-просветительское:
презентация содержания программы и мероприятий Родительского университета;
организация психолого-педагогического просвещения родителей по различным аспектам семейного воспитания:
- правовое: о возможностях, правах и обязанностях в осуществлении образовательных потребностей семьи;
- психолого-педагогическое: о методах и формах воспитания, обучения ребенка;
- гражданское: о путях развития образования, школы.
консультирование родителей по юридическим, психолого-педагогическим и другим проблемам.
III. Содержательное:
научно-методическое обеспечение формирования психолого-педагогической компетентности родителей в области воспитания и развития детей с учетом социокультурных традиций, современных проблем и особенностей развития общества;
расширение воспитательного и творческого потенциала родителей и семьи в целом.
Воспитательная деятельность Родительского университета строится:
- на оценке родителями собственного жизненного опыта;
- на приобретении новых познаний в опоре на собственные внутренние резервы;
- на стабильном общении детей и их родителей;
- на формировании атмосферы поиска новых знаний;
- на самосовершенствовании родителей через осознание ими индивидуального взгляда на ребёнка;
- на развитии творческих способностей членов семьи;
- на умении видеть результаты развития детей;
- на умении видеть трудности и искать пути их преодоления, выстраивать лестницу успеха.
Работа Родительского университета организуется с учётом закономерностей развития ребенка в разные возрастные периоды по трем ступеням:
I ступень – «Мой ребенок – младший школьник» –для родителей учащихся I-IVклассов учреждений общего среднего образования,
IIступень – «Мой ребенок – подросток» – для родителей учащихся V-IX классов учреждений общего среднего образования,
IIIступень – «Мой ребенок – старшеклассник» – для родителей учащихся X-XI классов учреждений общего среднего образования.
Предлагаемые направления будут способствовать включению родителей в активное сотрудничество со школой в решении проблем семейного воспитания. Организация взаимодействия с родителями учащихся в рамках Родительского университета позволит объединить усилия родителей, педагогов, педагогов-психологов, педагогов социальных и других специалистов по организации конструктивного диалога в поиске ответов на актуальные вопросы семейного воспитания.
Формы проведения занятий:
традыцыйныя (лекцыі, гутаркі, канферэнцыі, круглыя сталы, дыскусіі, семінары-практыкумы, майстар-класы, псіхалагічныя трэнінгі, індывідуальныя гутаркі і кансультацыі, апытанні бацькоў па рознай тэматыцы, абмен досведам працы і г.д.);
дыстанцыйныя (вебінары, форумы, on-line кансультацыі, размяшчэнне інфармацыі па актуальных пытаннях сямейнага выхавання на сайце школы, праца на гарачай лініі ўстановы адукацыі, удзел у стварэнні рэкламных буклетаў, улётак, афармленне стэндаў, анкетаванне бацькоў, стварэнне і абнаўленне кутка педагога-псіхолага у кожным класе;
Чаканыя вынікі працы Бацькоўскага ўніверсітэта:
- фарміраванне ў бацькоў усвядомленага стаўлення да бацькоўства;
- павышэнне цікавасці бацькоў да самаадукацыі;
- задавальненне патрэбнасці сям'і вучня ў адукацыйных паслугах: у навучанні, псіхолага-педагагічнай падтрымцы і інш.;
- павышэнне ўзроўню педагагічнай культуры бацькоў;
- актывізацыя бацькоў у вырашэнні сямейных праблем, скарачэнне колькасці праблемных сем'яў, выпадкаў сямейнага гвалту, памяншэнне колькасці падлеткаў з дэвіянтнымі паводзінамі;
- развіццё ўзаемаразумення, супрацоўніцтва сям'і і ўстановы адукацыі;
- ахоп бацькоўскім усенавучам большасці бацькоў навучэнцаў, дзякуючы сістэме дыстанцыйнага навучання.
Заняткі Бацькоўскага ўніверсітэта мяркуецца праводзіць адзін раз у чвэрць . Кансультацыі для бацькоў праводзяцца ў адпаведнасці з устаноўленым графікам . Тэматыка заняткаў і кансультацый з бацькамі пабудавана з улікам узроставых псіхалагічных асаблівасцей вучняў.
